Stel je voor, je studeert Chinees. Hoe weet je dan wanneer je er bent? Dat heilige moment waarop je van student overgaat op expert, waarop je met volle overtuiging kan zeggen, ik spreek Chinees! Natuurlijk oefen je iedere dag, met de tonen, de uitspraak, de karakters, tot je er zelfs gevoel voor begint te krijgen. Er staan Chinese apps op je mobiel, je kijkt Chinese films en tv-series en uiteraard reis je een keer af naar het land zelf om alle kennis die je hebt vergaard in het wild te testen. Toch blijft die vraag aan je knagen. Misschien ben je er pas als je minstens een paar jaar in China hebt gewoond en helemaal bent ondergedompeld in de taal en cultuur. Maar voor wie daar geen tijd voor heeft, is er het HSK examen.
Alleen 
de naam al is genoeg om me op dit moment de rillingen te bezorgen. HSK staat dan ook voor Heftige Stress Klachten! Oeps, nee, ik bedoel, HSK staat voor Hanyu Shuiping Kaoshi, wat weer Chinees is voor Chinese Niveau Toets. Het is China’s enige gestandaardiseerde toets voor buitenlandse studenten en maakt onderscheid tussen zes niveaus, waarbij niveau 1 het laagste en niveau 6 het hoogste is. Over minder dan een week zal ik het HSK 6 examen maken, het moeilijkste niveau dus. Een toets zo moeilijk dat het zelfs voor Chinezen een uitdaging is. En hoe hoger het niveau, hoe meer je er ook nog voor moet betalen!
Mijn gezellige klas tijdens het tweede semester
Een half jaar geleden haalde ik mijn HSK niveau 5. Nu zeggen die getallen en niveaus natuurlijk ook niet erg veel. Volgens de officiële toelichting betekent niveau 5 dat je Chinese kranten en tijdschriften kunt lezen en Chinese films kunt kijken. Neem dit gerust met een korreltje zout, ik trek echt niet iedere morgen mijn Chinese krantje open. Maar, met niveau 5 kun je je prima redden in het dagelijks leven in China. Een voorbeeld: mijn klasgenoten op de Chinese universiteit kwamen uit allerlei landen, van Rusland tot Korea, en met z’n allen spraken we prima Engels, maar we gingen net zo gemakkelijk over op het Chinees, soms zelfs zonder dat we er erg in hadden!
Maar nu dus niveau 6 nog. En wat een verschil zit er tussen niveau 5 en 6! Het voelt wel alsof ik eindeloos zal kunnen blijven leren voor die twee uur zwoegen komende zondag. Er wordt niet eens meer verwacht dat we ieder woord of karakter in de toets kennen, daar zijn de teksten simpelweg te moeilijk voor. Het examen heeft haast wel iets weg van een inburgeringstoets. Hoe meer je weet over China, hoe meer kans dat er teksten tussen zitten over onderwerpen of personen waar je al eens van hebt gehoord.
Gelukkig is de toets opgebouwd volgens een vaste indeling: één deel luisteren, één deel lezen, één deel schrijven. Maar, ieder deel heeft een streng tijdslimiet. We moeten het niet alleen kunnen, we moeten het ook snel kunnen! Dat betekent vooral veel oefentoetsen maken om te zien of dat allemaal lukt. In totaal zijn er 300 punten te halen, bij 180 of meer heb ik het diploma op zak.
En als ik het eenmaal heb gehaald? Dan ben ik er! In ieder geval voorlopig. Het is wel een schitterende mijlpaal. Er bestaat uiteraard ook eens kans dat ik het niet haal. Wat dan? Dan kan ik het iedere maand gewoon weer proberen, tot ik het haal. Of tot mijn geld op is, natuurlijk.
