Voor alle lezers in Europa ben ik misschien een paar weken te laat met deze nieuwjaarswens, maar in Azië is het nog niet zo ver. Iedereen heeft er wel eens van gehoord, het Chinees Nieuwjaar, of het Lentefestival: het nieuwe jaar volgens de maankalender. Hoe gaat dit (en andere feestdagen) er precies aan toe in China?
Toen ik vorig jaar februari naar China vertrok, wist ik al dat ik kerst en nieuwjaar ook daar door zou brengen. Vooral vanuit Nederland klonk vaak de vraag of ik niet tenminste voor kerst naar huis zou komen, maar dat zat er helaas niet in. Niet alleen vanwege het prijskaartje, maar ook omdat er in China helemaal geen sprake is van kerstvakantie. Eerste kerstdag viel nog in het weekend, maar tweede kerstdag zat iedereen gewoon weer in de schoolbanken. Het was de weken ervoor zelfs gemakkelijk om te vergeten dat de feestdagen eraan kwamen. Hier en daar een sneeuwvlok of kerstman op het raam geplakt, wat kitscherige versiering te koop in de supermarkt – kerst was gewoon niet meer dan een leuke bijkomstigheid, zonder al te veel toeters en bellen. Dus toen vond ik mezelf opeens terug op kerstavond en at ik Koreaans met klasgenoten, waarna we door de vrieskou naar de kathedraal van Jinan liepen. Daar was het stampvol mensen en zo uitbundig versierd dat het niet gek was geweest als ze zelfs het kindeke Jezus in zijn kribbe een kerstmuts hadden opgezet!
Een doodgewone lesweek later was het alweer Oudjaar, dat gelukkig voor ons ook precies in het weekend viel. Met de week daarop volgepland met toetsen, moest er ook gestudeerd worden, maar daarna was het tijd voor lekker eten en opblijven tot middernacht. Er waren mooie appels met nieuwjaarswensen te koop (populair omdat het Chinese woord voor appel lijkt op het woord voor vrede), maar als je dacht dat er ook maar ergens vuurwerk te krijgen was, dan heb je het mis. Nee, in het nieuwe jaar zou de vuurwerkverkoop pas beginnen. Over gebrek aan logica gesproken! We bekeken de grote vuurwerkshow van Beijing online, maar in Jinan bleef het stil op straat.
Nu is het dan bijna zover, 28 januari gaat het jaar van de Aap over in het jaar van de Haan. Dit betekent dat de grootste jaarlijkse volksverhuizing ter wereld op dit moment volop aan de gang is: miljoenen en miljoenen mensen hebben vrij en gaan op weg naar huis om het aanbreken van het nieuwe jaar met familie te vieren. Grote steden lopen leeg, treinkaartjes zijn binnen de kortste keren uitverkocht, stations puilen uit. Toen ik 15 januari de trein van Jinan naar Beijing pakte, waren de voorbereidingen al getroffen: hekken voor de ingang van het station om de onophoudelijke stroom reizigers in goede banen te leiden, de wachtruimtes binnen stampvol. Een van mijn leraressen waarschuwde ons al dat er meer dieven actief zijn deze tijd, uit op een grote buit zodat ook zij op tijd terug naar huis kunnen.
En waar draait het nu allemaal om? Met de familie om de tafel, traditionele dumplings maken (en opeten natuurlijk), vuurwerk afsteken. De kleur rood is alom vertegenwoordigd: rode kleren, rode versieringen, rode envelopjes met geld voor de kinderen. Ook in Nederland zal het op verscheidene plekken worden gevierd, met optochten, vuurwerk en lekker eten. En waar ben ik zaterdag 28 januari? Weer op het verkeerde continent.
