Het maakt niet uit waar je woont, je zult er tijdens je studietijd hoe dan ook eens mee te maken krijgen: het openbaar vervoer. Of het nou gaat om een dagelijks terugkerend ritueel of die ene zeldzaamheid voor een excursie, het openbaar vervoer zal hoe dan ook indruk op je maken. Je moet je immers niet vergissen; het is een kleine wereld op zich, een wereld met een hoop verschillende bewoners met ieder hun eigen merkwaardigheden. Je zult ze ongetwijfeld vanzelf tegen het lijf lopen, maar om je toch enigszins voorbereid op pad te laten gaan, stel ik vast een aantal van je illustere medereizigers aan je voor.
De gefrustreerde forens
Zelf kom ik uit Drenthe. Een provincie waar openbaar vervoer slechts een mythe is en vrijwel iedereen, noodgedwongen, met de auto richting het werk gaat. Toen ik in Leiden kwam wonen werd ik geconfronteerd met een heel ander beeld; het openbaar vervoer, veelal de trein, dat mensen naar hun werk brengt. De persoon die ik voorheen enkel kende als silhouet achter het stuur van een auto die langzaam de Drentse ochtend tegemoet rijdt, zit opeens naast me in de trein. Hoewel dit gedrag met oog op milieuvervuiling natuurlijk zeer te prijzen is, lijkt hij zelf achteraf minder blij te zijn met zijn beslissing; een chagrijnige blik, veelal vergezeld door een iets te dure en slappe kop koffie bovenop de nieuwste Metro waar geen letter van gelezen wordt. Hij lijkt zich aan werkelijk alles te ergeren; van iemand die om een plek vraagt tot het iets te harde remmen van de trein, werkelijk niets gaat voorbij zonder een luide zucht en binnensmonds gescheld. Maar vergis je niet, morgen is hij er gewoon weer bij.
De praatgrage buurman
Klinkt er opeens een enthousiaste opmerking door de coupé over het boek dat je leest of de serie die je kijkt? Dikke kans dat je te maken hebt met de praatgrage buurman. Deze buurman grijpt werkelijk elke gelegenheid aan om een gesprekje met je aan te knopen. Hartstikke leuk en gezellig, mits je er op zit te wachten, hetgeen bij mij zelden het geval is. Zit je net in een spannend hoofdstuk, blijft die man maar tegen je aanpraten. Het is een situatie waar je niet veel aan kunt doen, anders dan hopen dat de beste man er uit moet bij het volgende station. Zo niet, dan is je lot bepaald en ben je veroordeeld tot voortdurend knikken en uitspraken als “aha” en “mmja” voor de rest van de reis. Let op: de praatgrage buurman is niet gevoelig voor subtiele hints. Het spontaan openslaan van je boek en verder lezen wordt meestal gevolgd door een herhaling van het verhaal van de praatgrage buurman, die als de dood is dat je iets van zijn verhaal gemist hebt.
De herrieschopper
Misschien wel de meest irritante medereiziger van allemaal. De herrieschopper kent verschillende gedaantes. Ten eerste is er de herrieschopper die simpelweg zijn volume niet onder controle lijkt te hebben, waardoor de gehele coupé kan meegenieten van zijn bezigheden van afgelopen weekend. Vaak wordt hij vergezeld door één of meer reisgenoten die dit volume zonder enige moeite overnemen. Daarnaast is er de herrieschopper die juist graag gehoord wil worden doo
r zijn medereizigers, puur om zijn (zogenaamde) kennis over een bepaald onderwerp de wereld in te slingeren. Vaak steekt deze persoon een vlammend betoog af met een politiekgevoelige of maatschappelijke context. Ondanks dat zijn medereiziger er geen woord tussen weet te krijgen, moet deze persoon niet verward worden met de praatgrage buurman. Ook wordt het aangeraden de eventuele toenemende drang om hem te verbeteren te onderdrukken, om een dergelijk scenario te vermijden. Tot slot is daar de ergste van alle herrieschoppers; de persoon aan de telefoon. Hoewel de voorgaande gevallen natuurlijk vreselijk irritant kunnen zijn, is het toch wel zo mooi om het hele gesprek te kunnen volgen. Niets is zo vervelend als iemand die een half verhaal door de coupé schreeuwt, waarna jou voor de rest van de reis niets rest dan na te denken over de mogelijke context.
De verdwaalde toerist
Toegegeven, wij kunnen ons allemaal herkennen in de verdwaalde toerist. Wij zijn immers allemaal voor het eerst de trein of de bus ingestapt zonder enig idee wat we moesten doen. Een eventuele taalbarrière maakt deze situaties des te schrijnender. De verdwaalde toerist komt veel voor rondom Schiphol en kan herkend worden aan de grote hoeveelheid bagage en de verdwaasde blik. Daarnaast is het goed mogelijk dat ook jij zult delen in deze misère, bijvoorbeeld wanneer de toerist je een vraag stelt over de dienstregeling of bepaalde treinkaartjes. Einsteins quote ‘’If you can’t explain it simply, you don’t understand it well enough’’ was waarschijnlijk nog nooit zo sterk van toepassing geweest als wanneer je de complexiteit van de NS moest verwoorden.
Hopelijk heeft dit voorstelrondje geholpen om je enigszins op weg te helpen tussen je medereizigers. De kans is groot dat alle opvallende figuren die je tijdens de reis tegenkomt binnen één van deze categorieën vallen. Heb ik een belangrijk deel van de populatie gemist? Laat het me weten!